Home / Rubriche / Fueddus e crosidadis / Fatu-fatu unu fueddu in sardu: tempus malu

Fatu-fatu unu fueddu in sardu: tempus malu

No si intendit atra cosa custas diis de sa genti: “Est tempus malu!” Seus in s’ierru, duncas gei ddi dexit puru chi fatzat frius e siat tempus malu, e po custa borta eus a chistionai de is fueddus de custu argumentu.

Inghitzeus de frius: est in italianu “freddo”, de su latinu FRIGIDUS.

A sa chi in italianu ddi nant “pioggia” in sardu ddi naraus àcua. “Acuedda at ghetau ariseu a meigama, Bia Forru pariat unu arriu!” Acua benit de su latinu AQUA. “Ddi naraus sceti àcua?” s’eis a pregontai. Eja, sceti àcua. Pero’ is maneras de proi funt medas: podit essi tzivinendi, arrosiendi, pruendi a stracia o a stìddius mannus. Proi ndi benit de su latinu PLOVERE.

A sa “neve” in sardu ddi naraus nii, de su latinu NIX, NIVE. Candu est niendi (o frochendi, chi si praxit de prus) ma is frocus funt mesu scallaus a cussu ddi naraus farigheddu, àcua e nii scallada.

La grandine” est su landireddu. Est una abreviatzioni de su fueddu làndiri. Benint de su latinu GRANDO (-INE).

A ùrtimu lassaus su bentu (de su latinu VENTUS): in custas diis fridas est prus de totu tramuntana o bentu estu, ma spereus chi fetzant a lestru a torrai su bentu de jossu e su bentu de soli!

Bibliografia:

M.L. Wagner, DES Dizionario Etimologico Sardo, Ilisso

Tempus malu